Kontynuujemy podróż w kosmos tropem radzieckiego programu kosmicznego. Liczne Sojuzy na dwóch nowych rakietach.
Jeszcze o poczcie rakietowej i strzelaniu listami z armaty. Znaczki na orbicie. Cyklogram zamiast odliczania.
Kosmiczne plany
1960-1963
Wracamy do początku lat 60. Negocjacje Koroliowa z Chruszczowem, dekret KC, nowy podział projektów między biura. Konfiguracje silników, pierwsze wejście Miszyna.
Misja wokółksiężycowa Czełomieja, LK-1 (Łunnyj Korabl’, Statek Księżycowy).
Boje Koroliowa o rakietę N1. Scysje z Głuszką, negocjacje z biurem Kuzniecowa i z biurem przemysłu specjalnego Barmina. Wszystko dla pojazdu TMK (Tiażełyj Mieżpłanietnyj Korabl’, Ciężki Statek Międzyplanetarny).
Prace nad Sojuzem. Problemy z niedostatkiem udźwigu, warunki temperaturowe. Jakie były ograniczenia Wostoka? Automatyzacje i rola człowieka na pokładzie. Wspomnienia Kamanina, szefa szkolenia kosmonautów. Dokowanie i plany misji na wiele startów.
Sojuzy A, B i W na rakietach Sojuz (wersja R-7). Pochylamy się nad nazewnictwem rakiet nośnych. Kolejne próby negocjacyjne Koroliowa. Sojuzy P i R na rakietach Sojuz.
Jak wygląda ruch w kosmosie w 1963 roku? Program sond bezzałogowych Łuna.
Nowy plan Koroliowa: program L1 (załoga wokół Księżyca), program L2 (bezzałogowy łazik na Księżycu), program L3 (załoga na Księżycu), program L4 (załoga długo na orbicie Księżyca), program L5 (załogowy ciężki łazik na powierzchni Księżyca). Kolejny dekret KC, nowy podział zadań i nowy budżet.
Zmagania Koroliowa z rakietą N1 i walka inżynierów o gramy. Przeróbki Sojuza, silników i lądownika LK (Łunnyj Korabl’). Napięcie rośnie.
1964-65
Dekret ministerstwa w sprawie wojskowych programów kosmicznych. Spore porządki i zapowiedź samolotu kosmicznego Spiral w biurze Mikojana. Zmiana warty na szczycie i kłopotliwe konsekwencje dla planów Czełomieja. Na scenę wchodzi generał Ustinow.
Wielkie plany propagandowe. Smętny koniec programu Woschod i prace nad Sojuzami. Spis zadań Koroliowa. Kolejny wielki remanent programu kosmicznego. W miarę dobra rakieta Proton.
Nieustające pasmo braku sukcesów
1966
Śmierć Koroliowa. Biuro bez kierownika, plany bez pokrycia, następca bez jaj.
Kłótnie Miszyna z Kamaninem o skład załóg. Problemy z Sojuzami: włazy, łączność, spadochrony, automatyka ratunkowa, system dokowania. Brak symulatorów.
Pierwsze bezzałogowe starty Sojuzów. W bonusie problemy ze sterowaniem, z silnikiem, hermetycznością, tarczą ablacyjną, lądowaniem, startem…
Dwa udane starty Protona i nadzieja dla programu L1 (lotu wokół Księżyca).
1967
Podwójna misja Sojuz 1/2 (orbitalne pojazdy Sojuz 7K-OK na rakietach Sojuz). Kłótnie o załogę. Kolejne problemy w trakcie i po przerwaniu. Lot i śmierć Komarowa, pierwszego człowieka, który zginął podczas misji w kosmos. Powątpiewamy w oficjalne przyczyny odwołania startu Sojuza 2.
Długa przerwa w programie załogowym (L1, L3 i loty orbitalnych Sojuzów). Pierwsze udane automatyczne dokowanie w misji Sojuzów 7K-OK.
Podsumowujemy zaawansowanie programów L1-L3. Krótko o wyrzutniach. Kuriozalne problemy z projektem lądownika LK.
Miszyn strzela sobie w stopę planem trzystartowym. Ustinow stawia motywacyjne warunki realizacji kolejnych planów OKB-1.
1968
Śmierć Gagarina. Program sond kosmicznych Zond. Przypominamy trajektorię darmowego powrotu. Zond 5 (pojazd Sojuz 7K-L1 na rakiecie Proton), jedyna w pełni udana misja. Pierwsze testy rakiety N1, a co jeden, to śmieszniejszy.
Dygresja na amerykańską kontrofensywę w wyścigu na Księżyc.
W misję Sojuz 3/2 (orbitalne pojazdy Sojuz 7K-OK na rakietach Sojuz) leci Gieorgij Bieregowoj. O co chodzi z tym dokowaniem? Prawie udana misja Zond 6 (pojazd Sojuz 7K-L1 na rakiecie Proton). Zagadka na Bajkonurze.
Przywołujemy amerykańską misję Apollo 8 oraz anegdoty o nielegalnych lekturach i kanapkach na orbicie. Decyzje radzieckiej komisji wojskowo-przemysłowej na temat dalszych losów radzieckiego programu kosmicznego. Dlaczego nie da się już prześcignąć Ameryki?
Nowy plan! A wild plan appears! Łazik i propaganda! Omawiamy szczegółowo, na czym stanęło i dlaczego tak. Stawiam hipotezę, co mogło naprawdę się wydarzyć.
1969
Podwójna misja Sojuz 4/5 (orbitalne pojazdy Sojuz 7K-OK na rakietach Sojuz). Kolejny kuriozalny festiwal niebezpiecznej porażki. Po co znów dokowanie?
Łunochod (na rakiecie Proton), bezzałogowy łazik księżycowy. Bęc przy starcie.
Pierwszy start rakiety N1 (pojazd Sojuz 7K-L1). Bęc w spektakularnym słupie ognia.
Drugi start rakiety N1, ostatnia szansa przed Amerykanami. Podwójny start z sondą Łuna na rakiecie Proton. Kompletna katastrofa rakiety N1. Proton działa.
Apollo 11 ląduje na Księżycu. Łuna 15 rozbija się przy próbie lądowania.
Na deser wracamy do hipotez. Omawiamy (częściowe) odtajnienie powodów porażki ujawnione w 1995 r. oraz artykuł “The Moon Race ‘End Game’: a new assessment of Soviet crewed aspirations” z 2004 r.
Podsumowanie i zapowiedź następnej części.
Bonusy
- zdjęcie Ziemi z Zond 6,
- zdjęcie Ziemi z Apollo 8,
- rakieta N1 z silnikami na widoku oraz rakieta N1 obok infrastruktury kolejowej dla skali,
- drzewo genealogiczne zrealizowanych i projektowanych wersji pojazdów Sojuz,
- TL;DR pamiętników Kamanina.
Wrzuć pięć złotych na patronite.pl/kya! Kupimy sobie satelitę. Albo lepiej wrzuć, ile chcesz, na pomoc ofiarom rosyjskiej inwazji na Ukrainę: siepomaga.pl/pah-ukraina.
2022.02.06 / 2022.04.09
Komentarze
Komentarzy: 14 w sumie.
Podobne odcinki
Seneszal on 2022-04-09
Podziwiam ilość pracy wożone w złożenie tego wszystkiego w sensowną, ciekawą do słuchania audycję.
To jest taka popularyzacja wiedzy jakiej potrzebujemy!
Muchas on 2022-04-10
Nie wierzę! Prawie po 2 latach! Jak ja na to czekałem!
majorwitek on 2022-04-10
nawiasem mówiąc, re: poczta rakietowa pana Schmiedla – sprawdziłem skąd dokąd on wysłał tą pocztę, poniżej link do mapy tej trasy rowerem: https://goo.gl/maps/wE2SQNwqauPPx9ew7
@seneszal: dziękuję w imieniu swoim i Kai 🙂
@muchas: ostatnie dwa lata były – trudne. jeśli pójdzie dobrze, tempo prac powinno przyspieszyć.
Bartosz on 2022-04-12
Nawet nie wiecie ile radości sprawiło mi pojawienie się tego odcinka na moim feedzie w Spotify 🙂 Zdecydowanie warto było tyle czekać.
Tak swoją drogą N1 to rzeczywiście kawał rakiety, chociaż patrząc na tę grafikę: https://en.wikipedia.org/wiki/Super_heavy-lift_launch_vehicle#/media/File:Super_heavy-lift_launch_vehicles.png zastanawia mnie stosunek rozmiaru rakiety versus jej udźwig. Niewiele większy Saturn V dysponował sporo większym udźwigiem. Czy to tylko i wyłącznie kwestia lepszego opracowania projektu (z czego w tamtym czasie wynikała przewaga Amerykanów na co często zwracaliście uwagę w tej serii), czy decydujące były tutaj także inne kwestie, np. rodzaj używanego paliwa, materiały, czy raczej mix wszystkich tych czynników? Z góry dzięki za odpowiedź 🙂 pozdrawia wierny słuchacz
Robert on 2022-04-14
Dłuuuuugo wyczekiwany. Bardzo dziękuję!
garrecisko on 2022-04-15
Nareszcie <3 Rety, nawet nie wiecie jak się cieszę na nowy odcinek! (w sam raz na deszczowy poranek). Czy to znak, że NN wracają pełną gębą?
majorwitek on 2022-04-22
@garrecisko: mamy nadzieję że owszem!
@robert: bardzo proszę 🙂
@bartosz: paliwo na pewno nie: Saturn i N1 używały tego samego paliwa, nafty i ciekłego tlenu. kluczowa była, moim zdaniem, organizacyjna przewaga Amerykanów. Saturny, w odróżnieniu od N1, nie wzięły się z morskiej piany i błysku w oku, tylko wywodziły się z już istniejących rozwiązań (głównie z wprowadzonego na uzbrojenie w 1958 pocisku balistycznego Jupiter), silniki do Saturnów zaprojektowała ta sama firma, co całego Jupitera – taka ciągłość doświadczenia jest nie do przecenienia. jeśli połączyć to z ciągłym dopływem funduszy, które można wydać chociażby na stanowiska do statycznych testów silników oraz jasno ustalonymi i trwałymi priorytetami projektu, oraz otrzymujemy właśnie takiego Saturna V, który sumarycznie ma mniej wrum niż N1, ale za to w pierwszym stopniu ma tylko pięć silników, a nie dwadzieścia cztery, i wypycha na niską orbitę prawie dwa razy więcej towaru. mam silne podejrzenie, że niemałą rolę grała też przewaga Amerykanów jeśli chodzi o systemy sterowania: systemy kontrolne N1 to jest historia pełna żałości, pomijając już system sterowania silnikami o którym wspomnieliśmy, kłopoty były też ogólnie z naprowadzaniem rakiety – a to jest rzecz niebagatelna, bo jak mamy precyzyjną kontrolę nad rakietą, to możemy przyoszczędzić niemało paliwa i ciągu, żeby się dostać na tą samą orbitę.
Marek on 2022-04-22
Słucham nałogowo podcastów, ale Wasz jest moim ulubionym i mam nadzieję, że uda Wam się nagrywać częściej. To co tworzycie jest na tyle ciekawe że słucham Was po kilka razy
grypol on 2022-05-16
Super. Znowu czekam.
Elaine on 2022-05-17
Odkryłam Wasz podcast wczoraj i bardzo się cieszę, że planujecie nagrywać dalej 🙂 zabieram się do słuchania!
kya on 2022-05-20
@Marek @Grypol @Elaine dziękuję za dobre słowa!
na pewno będziemy nagrywać dalej, też mamy nadzieję nagrywać trochę częściej i robimy wszystko, żeby się dało 🙂
między audycjami staram się wrzucać ciekawe co nieco na jutub, np. niedługo wpadnie spotkanie uzupełniające do dotychczasowych audycji kosmicznych, ale ćśśś 😉
Bartosz on 2022-09-06
Jeszcze jedna rzecz mi się rzuciła w “uszy” -> czy przypadkiem w jednym z pierwszych nagrań z tej serii Witek nie wspominał, że pierwsza całościowa utrata załogi to amerykański program Challenger? Pytam, ponieważ pod koniec tego odcinka padła informacja, że w ramach radzieckiego programu czeka na nas jeszcze właśnie taka sytuacja.
majorwitek on 2022-10-13
@bartosz: pierwsza utrata całej załogi _przy starcie_ to challenger. w radzieckim programie kosmicznym czeka nas jeszcze jedna utrata całej załogi podczas lądowania.
Łukasz on 2023-11-05
O rany, a ja już myślałem, że przestaliście nagrywać, tak mi się urwał strumyk z iTunes. Nie będziecie już tam nic wrzucać? 🙁 Odcinek jak zawsze idealny, macie to coś 🙂